การวัดผลง่ายๆ สไตล์ AI

คำนำ ในยุคที่เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) กำลังเปลี่ยนแปลงโลกอย่างพลิกผัน วงการการศึกษาก็กำลังเผชิญกับการปฏิวัติครั้งสำคัญในทุกมิติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านการวัดและประเมินผล ซึ่งถือเป็นกลไกหลักในการสะท้อนคุณภาพการศึกษาและการพัฒนาศักยภาพผู้เรียน หนังสือ "การใช้เอไอในการวัดและประเมินผลในยุคดิจิทัล" เล่มนี้ จึงเกิดขึ้นจากความตระหนักถึงความสำคัญของการบูรณาการปัญญาประดิษฐ์เข้ากับกระบวนการวัดและประเมินผล เพื่อยกระดับประสิทธิภาพ ความแม่นยำ และความเป็นธรรมในการประเมินผู้เรียน เราอยู่ในช่วงเวลาที่เทคโนโลยี AI กำลังพัฒนาอย่างก้าวกระโดด ทั้ง AI แบบสร้างสรรค์ (Generative AI) การเรียนรู้ของเครื่อง (Machine Learning) การประมวลผลภาษาธรรมชาติ (Natural Language Processing) และการวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่ (Big Data Analytics) เทคโนโลยีเหล่านี้ไม่เพียงเปิดโอกาสใหม่ในการออกแบบการประเมินผลที่มีความลึกซึ้งและหลากหลายมากขึ้น แต่ยังท้าทายกรอบความคิดดั้งเดิมเกี่ยวกับสิ่งที่สามารถวัดและประเมินได้ในบริบทการศึกษา ในขณะเดียวกัน ทักษะที่จำเป็นสำหรับความสำเร็จในศตวรรษที่ 21 ได้ขยายขอบเขตไปไกลกว่าการจดจำข้อมูลและความเข้าใจเนื้อหา สู่ทักษะการคิดขั้นสูง ความคิดสร้างสรรค์ การแก้ปัญหาที่ซับซ้อน การทำงานร่วมกัน และความสามารถในการปรับตัว ทักษะเหล่านี้มักยากต่อการวัดด้วยวิธีการประเมินแบบดั้งเดิม แต่ด้วยศักยภาพของ AI และเทคโนโลยีดิจิทัล เราสามารถพัฒนาเครื่องมือและวิธีการใหม่ๆ ที่สามารถประเมินทักษะเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น หนังสือเล่มนี้มุ่งนำเสนอทั้งแนวคิดพื้นฐานและแนวทางปฏิบัติในการประยุกต์ใช้ AI ในการวัดและประเมินผลการศึกษา โดยครอบคลุมประเด็นสำคัญหลายด้าน ทั้งการใช้ AI ในการวิเคราะห์และแปลผลข้อมูลการเรียนรู้ การพัฒนาระบบการประเมินแบบปรับตัวที่ขับเคลื่อนด้วย AI การใช้ AI ในการให้ข้อมูลย้อนกลับแบบทันทีและเฉพาะบุคคล การตรวจและวิเคราะห์งานเขียนหรืองานสร้างสรรค์โดย AI รวมถึงการประเมินทักษะการคิดขั้นสูงและความสามารถในการแก้ปัญหาผ่านสถานการณ์จำลองที่สร้างโดย AI นอกจากนี้ หนังสือยังให้ความสำคัญกับประเด็นด้านจริยธรรม ความเป็นส่วนตัว และความเท่าเทียมที่เกิดขึ้นจากการใช้ AI ในการประเมิน เราตระหนักดีว่าเทคโนโลยี AI มีทั้งโอกาสและความท้าทาย การใช้ AI อย่างรู้เท่าทันและมีความรับผิดชอบจึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอคติหรือความไม่เป็นธรรมในกระบวนการประเมิน เนื้อหาในหนังสือเล่มนี้ได้รับการออกแบบเพื่อใช้ประกอบการค้นคว้าบรรยาย “การวัดผลง่ายๆ สไตล์ AI” โดยใช้ เอไอ ช่วยในการเรียบเรียงให้เข้าถึงได้สำหรับผู้อ่านหลากหลายกลุ่ม ไม่ว่าจะเป็นครู อาจารย์ นักวัดผลและประเมินผล ผู้บริหารการศึกษา นักเทคโนโลยีการศึกษา นิสิตนักศึกษา หรือผู้ที่สนใจในการพัฒนาการศึกษาด้วยเทคโนโลยี AI โดยไม่จำเป็นต้องมีพื้นฐานด้านวิทยาการคอมพิวเตอร์ที่ลึกซึ้ง แต่ละบทได้นำเสนอทั้งหลักการทฤษฎีและตัวอย่างการประยุกต์ใช้ที่เป็นรูปธรรม พร้อมกรณีศึกษาจากสถาบันการศึกษาทั้งในประเทศและต่างประเทศที่ประสบความสำเร็จในการใช้ AI เพื่อการวัดและประเมินผล ข้าพเจ้าหวังว่าหนังสือเล่มนี้จะเป็นจุดเริ่มต้นของการเดินทางสู่การปฏิรูปการวัดและประเมินผลการศึกษาด้วยพลังของ AI ให้กับผู้อ่านทุกท่าน ในโลกที่ AI กำลังเปลี่ยนแปลงทุกมิติของสังคม การเข้าใจและประยุกต์ใช้เทคโนโลยีนี้อย่างชาญฉลาดจะช่วยให้เราสามารถพัฒนาระบบการวัดและประเมินผลที่ไม่เพียงแต่มีประสิทธิภาพ แม่นยำ และยุติธรรมมากขึ้น แต่ยังสามารถส่งเสริมการพัฒนาศักยภาพของผู้เรียนอย่างเต็มที่ เพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับโลกในอนาคตที่ AI จะเป็นส่วนหนึ่งของทุกแง่มุมในชีวิต ดร.วีรชาติ มาตรหลุบเลา ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านหนองบัว สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาร้อยเอ็ด เขต 2